BEZPIECZEŃSTWO PRACY PODCZAS OBSŁUGI URZĄDZEŃ POD CIŚNIENIEM
BEZPIECZEŃSTWO PRACY PODCZAS OBSŁUGI URZĄDZEŃ POD CIŚNIENIEM
Dyrektywa dotycząca urządzeń ciśnieniowych (PED- z ang. pressure equipment directive nazwa ,,Dyrektywa 97/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 maja 1997r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczący urządzeń ciśnieniowych).
Dyrektywa Unii Europejskiej, której celem jest ujednolicenie przepisów dotyczących urządzeń ciśnieniowych obowiązujących w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Zobowiązuje ona rządy państw członkowskich do stworzenia przepisów zgodnych z dyrektywą.
Dyrektywa dotyczy urządzeń o najwyższym dopuszczalnym ciśnieniu większym niż 0,5 bara.
Dyrektywa odnosi się do urządzeń lub zespołu urządzeń (składających się z kilku części tworzących całość np. tworzących orurowania) o najwyższym dopuszczalnym ciśnieniu wyższym niż 0,5 bara powyżej ciśnienia atmosferycznego.
Zakresem obejmującej dyrektywy urządzeń są:
-urządzenia zabezpieczająca (zawory bezpieczeństwa),
-kotły parowe,
-urządzenia do podgrzewania pary,
-rurociągi, gazociągi,
-wymienniki ciepła,
-urządzenia do podgrzewania pary.
Natomiast dyrektywa nie dotyczy:
-urządzeń pneumatycznych,
-orurowania w systemach grzewczych ciepłą wodą,
-opon,
-poduszek powietrznych,
-silników,
-wielkich pieców,
-dozowników aerozoli.
Natomiast dyrektywa nie dotyczy:
-urządzeń pneumatycznych,
-orurowania w systemach grzewczych ciepłą wodą,
-opon,
-poduszek powietrznych,
-silników,
-wielkich pieców,
-dozowników aerozoli.
Urządzenia, w których ciśnienie przekracza 0,5 barów podlegają stałemu dozorowi technicznemu. Muszą być one wyposażone w aparaturę pomiaru ciśnienia gazu znajdującego się wewnątrz urządzenia. W przypadku przekroczenia maksymalnego ciśnienia powinny zadziałać urządzenia zabezpieczające przed awarią.
Obsługę urządzeń ciśnieniowych, o których mowa wyżej mogą dokonywać pracownicy, którzy posiadają wiedzę w zakresie eksploatacji urządzeń ciśnieniowych, a także wymagane kwalifikacje związane z obsługa urządzeń ciśnieniowych wynikające z odrębnych przepisów.
Użytkowanie urządzeń ciśnieniowych może być źródłem wielu zagrożeń do których możemy zaliczyć:
-rozprężenia cieczy, gazów, par będących pod ciśnieniem w urządzeniu,
-wyzwolenia energii.
Dlatego bardzo ważne jest aby ich użytkownicy stosowali urządzenia zgodnie z ich przeznaczeniem oraz aby były konserwowane zgodnie z zasadami i przepisami przez organy do tego uprawnione, czyli przez dozór techniczny- Urząd Dozoru Technicznego.
Urzędowi Dozoru Technicznemu podlegają urządzenia techniczne na etapie projektu, produkcji, napraw, modernizacji, zmian, obrotu, eksploatacji.
Ważne:
Pomimo dokonania dozoru technicznego przez uprawnione jednostki nie zwalnia projektujących wytwarzających, eksploatujących, modernizujących, naprawiających za utrzymanie w należytym stanie względem bezpieczeństwa obsługujących urządzenia.
BUTLE, REDUKTORY SPAWALNICZE PODLEGAJĄ NASTĘPUJĄCYM PRZEPISOM:
MANOMETRY SPAWALNICZE- pomiarowy przyrząd do pomiaru ciśnienia względem ciśnienia otoczenia. Przepisy nie narzucają okresowej kontroli, ponadto nie podlegają kontroli metrologicznej i jej zakresu w myśl prawa o miarach.
REDUKTORY CIŚNIENIA GAZU- używanie w butlach gazów spawalniczych są urządzeniami zapewniającymi utrzymanie właściwego ciśnienia w naczyniu ciśnieniowym.
Rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych nie dotyczy reduktorów ponieważ, w rozporządzeniu jest mowa osprzęcie zabezpieczającym, natomiast manometry i reduktory nie są urządzeniami zabezpieczającymi.
Należy uznać, że prace spawalnicze są pracami szczególnie niebezpiecznymi i w związku z powyższym powinien używać urządzeń, osprzętu sprawnego.
Dlatego pracodawca na podstawie dostarczonej przez producenta osprzętu powinien wdrożyć instrukcję kontroli napraw, przeglądów osprzętu spawalniczego oraz stosowania osprzętu wraz z kontrolami i sposobami wymienionego osprzętu.
BUTLE Z GAZAMI- pojemniki do przechowywania gazów. Wykonane są ze stali wysokowęglowej, nierdzewnej, aluminium lub materiałów kompozytowych.
BEZPIECZNE SKŁADOWANIE BUTLI I TRANSPORT:
–butle powinny być pomalowane i oznakowane zgodnie z PN 75/M-69210 (acetylen- butla biała z napisem czerwonym, tlen- butla błękitna, napis czarny, wodór- butla ciemnozielona, napis czerwony),
-nie wolno dokonywać samowolnych napraw butli i zaworów,
-nie wolno butli przetaczać/toczyć, uderzać,
-butle należy chronić przed przegrzaniem powyżej 350 C,
–odległość butli od otwartego ognia nie może być mniejsza niż 10m,
– odległość butli od płomienia palnika nie może być mniejsza niż 1m,
-butle pełne i opróżnione należy chronić przed promieniami słonecznymi, opadami atmosferycznymi, wilgocią,
-w czasie spawania butle powinny stać pionowo i być zabezpieczone przed przewróceniem lub niekontrolowanymi ruchami,
-nie wolno przechowywać w tym samym pomieszczeniu butli z tlenem i butli z gazami palnymi,
-butle powinny być transportowane po terenie zakładu w specjalnych wózkach lub przenoszone na noszach,
-butle ze składu można wydać tylko z kołpakami ochronnymi nakręconymi na głowicę butli.
-w wydzielonych miejscach spawalni (do dziesięciu stanowisk spawalniczych) oznakowanych i zabezpieczonych (jedna butla zapasowa- każdego rodzaju gazu na stanowisku spawalniczym),
-na otwartej przestrzeni,
-w wydzielonych pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu.
Składowane butle powinny być zamknięte zaworem głównym i zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych.
WAŻNE:
ZABRONIONE JEST TRANSPORTOWANIE BUTLI ZA POMOCĄ URZĄDZEŃ DŹWIGOWYCH WYPOSAŻONEGO W CHWYTAK ELEKTROMAGNETYCZNY LUB URZĄDZENIEM PODOBNIE DZIAŁAJĄCYM.
Podstawa prawna:
-Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 23 grudnia 2003r. W sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji magazynowaniu, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu (Dz. U. Nr. 7 poz. 59) § 11,18 ust.1
TRANSPORT BUTLI SAMOCHODEM
Przewóz butli pojazdem wymaga spełnienia następujących warunków:
-zawory butli muszą być zabezpieczone kołpakami ochronnymi oraz ,,ślepymi” nakrętkami,
-butle na pace pojazdu muszą być ułożone zaworami w tę samą stronę, prostopadle do kierunku jazdy,
-między butlami muszą być umieszczone gumowe lub drewniane podkładki, które zapobiegną przemieszczaniu się, zderzaniem, wypadnięciem.
WAŻNE:
PAKA ŁADUNKOWA MUSI BYC CZYSTA, NIEDOPUSZCZALNY JEST KONTAKT BUTLI ZE SMARAMI, TŁUSZCZAMI, OLEJAMI.
Zasady transportu wózkami widłowymi lub podnośnikowymi:
-niedopuszczalne jest transportowanie butli na widłach wózka,
-butla transportowana musi być trwale zabezpieczone przed niekontrolowanym przesunięciem, ustawione w pozycji pionowej w pojemnikach ażurowych,
-kierowca transportujący butlę z gazem musi dostosować prędkość do panujący warunków drogowych biorąc pod uwagę np. takie elementy jak warunki atmosferyczne, ukształtowanie dróg i ich nośność itp.,
-zabronione jest przekraczanie dopuszczalności nośności udźwigu wózka.
WYTWORNICE ACETYLENOWE- urządzenie do wytwarzania acetylenu w następstwie zachodzących reakcji chemicznych pomiędzy wodą a karbidem lub mieszaninami karbidowemi podczas, których wytwarza się acetylen w postaci gazu.
Wytwornice acetylenowe powinny być eksploatowane zgodnie z dostarczoną instrukcją producenta.
Podczas użytkowania wytwornic acetylenowych, należy stosować się do następujących zasad:
-naprawa wytwornic acetylenowych może być dokonane tylko za zgodą jednostki dozoru technicznego,
-mycie, czyszczenie wytwornicy może odbywać się na wolnym powietrzu, świetle dziennym, odległości co najmniej 5 metrów od źródła otwartego ognia,
-wykrywanie nieszczelności wytwornic można dokonywać tylko przez nasienie wodnego roztworu mydła,
-wytwornice, które mogą być narażone na zamarznięcie powinny być po skończonej pracy opróżnione z wody,
-zabronione jest zwiększanie gazu w wytwornicy,
-w pomieszczeniu odległość między wytwornicami musi być zachowana co najmniej 6 metrów.
SPRĘŻARKI– to urządzenia przepływowe służące do podwyższania ciśnienia gromadzenia gazu w naczyniu, zbiorniku. Urządzenia nie wymagające stałej obsługi, pracujące bezobsługowo z zamontowanymi urządzeniami sterowniczymi. Sprężarki najczęściej wykorzystywane są do zasilania urządzeń pneumatycznych do takich urządzeń możemy zaliczyć agregaty tynkarskie, prasy hydrauliczne, rożnego rodzaju narzędzia typu klucze itp.
Eksploatacja sprężarek może odbywać się zgodnie z zaleceniami producenta sprężarki.
WYMOGI POMIESZCZEŃ DLA SPRĘŻAREK
-pomieszczenie powinno być oświetlone odpowiednim światłem zgodnym z PN.,
-drzwi powinny otwierać się na zewnątrz,
-wysokość pomieszczenia powinna wynosić co najmniej 2,5 metra,
-szerokość przejścia, dojścia powinny być nie mniejsza niż 0,7 metra,
-utrzymana stała temperatura dodatnia celem zapewnienia prawidłowej pracy sprężarki.
KOTŁY PAROWE I WODNE- urządzenia do wytwarzania pary i podgrzewania wody. Eksploatacja powinna odbywać się zgodnie z instrukcją producenta.
Kotły powinny być wyposażone w termometry, manometry, wodowskazy, zawory bezpieczeństwa. Urządzenia te powinny być utrzymane w należytym stanie technicznym wynikającym z dokumentacji producenta.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie rodzaju urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu są wymienione rodzaje urządzeń, które podlegają dozorowi technicznemu, wskazujące, w których znajdują się ciecze, gazy pod ciśnieniem będącym różnym od ciśnienia atmosferycznego takie jak:
-kotły parowe o pojemności większej niż 2dm3 przeznaczone do wytwarzania pary cieczy, użyciem z ciepła uzyskiwanego z paliwa w wyniku reakcji egzotermicznej lub energii elektrycznej,
-kotły cieczowe o pojemności większej niż niż 2dm3 , służące do podgrzewania cieczy bez zmiany jego stanu skupienia z użyciem ciepła uzyskiwanego od paliwa w wyniku reakcji egzotermicznej, energii elektrycznej z wyjątkiem kotłów cieczowych w systemach instalacyjnych systemów otwartych.
WAŻNE:
KOTŁY O MOCY POWYŻEJ 70KW PODLEGAJĄ DOZORWI TECHNICZNEMU.
Dlatego dla pracownika są ważne bhp szkolenia a w szczególności powinien odbyć instruktaż stanowiskowy ale również pracownik obsługujący kotły na paliwa stałe, płynne i gazowe powinien posiadać dodatkowe uprawniania.
OBSŁUGA KOTŁÓW PAROWYCH I WODNYCH
Obsługa kotłów parowych, wodnych o mocy powyżej 50 KW powinna posiadać dodatkowe wymagane przepisami kwalifikacje wynikające z zał. 1 Rodzaj urządzeń, instalacji sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji, Gr. 2, pkt 1 kotły parowe, wodne…
Ponadto art. 2373 Kodeksu pracy, który mówi że:
,, NIE WOLNO DOPUŚCIĆ PRACOWNIKA DO PRACY, DO KTÓREJ WYKONYWANIA NIE POSIADA ON WYMAGANYCH KWALIFIKACJI LUB POTRZEBNYCH UMIEJĘTNOŚCI, A TAKŻE DOSTATECZNEJ ZNAJOMOŚCI PRZEPISÓW ORAZ ZASAD BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY”.