Jak ustalić przyczyny i okoliczności wypadku przy pracy

Jak ustalić przyczyny i okoliczności wypadku przy pracy

14 czerwca 2017 Wypadki 19

 

 

DEFINICJA WYPADKU PRZY PRACY:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 30. 10. 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2009r. Nr 167, poz. 1322)

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

Przytoczoną definicje charakteryzują cztery cechy:

  • nagłe zdarzenie
  • przyczyna zewnętrzna
  • spowodowanie urazu lub śmierci
  • związek z pracą

Nie każde zdarzenie jest wypadkiem przy pracy!

Należy pamiętać, że zdarzenie spełniające wymienione cztery cechy z przytoczonej definicji to wówczas zdarzenie spełnia kryteria zawarte w definicji  i można zakwalifikować jako wypadek przy pracy.

Kwalifikacja wypadku przy pracy jest bardzo zawiła a zarazem bardzo ważna. Dlatego istotne jest dokładne przeanalizowanie wszystkich cech zdarzenie.

Zawiłość ustalenia zdarzenia jako wypadek przy pracy polega na określeniu czterech składowych cech zdarzenia, które spełnia definicję w art. 3 ust. 1 ustawy z 30.10.202r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2009r. Nr 167, poz. 1322).

Należy uznać, że:

  • nagłość zdarzenia zachodzi wówczas, gdy nie trwa dłużej niż jedna dniówka robocza, wraz z nadgodzinami. Ponieważ Sąd Najwyższy powołuje się do 8- godzinnego czasu działania przyczyny zewnętrznej. Należy tutaj rozróżnić czas działania przyczyny od skutków wystąpienia zdarzenia.
  • przyczyna zewnętrzna musi być następstwem urazu lub śmierci pochodząca z poza organizmu w wyniku działania czynników zewnętrznych pochodzących z poza organizmu człowieka. Warunkiem spełnienia nagłości zdarzenia może być: uderzenie, przyciśnięcie oddziaływanie niskich lub wysokich temperatur na człowieka. Ustawa wypadkowa nie określa aby była jedna przyczyna. Jak uznał Sąd Najwyższy z dnia 27 kwietnia 2009r., sygn. akt I UK 336/08, że jak poszkodowany nie był w stanie wykazać innej dodatkowej przyczyny zdarzenia to wynika z tego, że wyłączna przyczyna jest tkwiąca w jego organizmie.
  • uraz definicja urazu zawarta jest w art.2 pkt 13 ww ustawy czyli jest to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego np. czynniki: chemiczne, mechaniczne termiczne itp. Uraz jest w stanie zbadać, stwierdzić tylko lekarz ze względu na posiadaną wiedzę medyczną. Natomiast w skład zespołu powypadkowego nie wchodzi lekarz. Wobec czego zespół powypadkowy przy określeniu urazu powinien kierować się oceną medyczną, najczęściej dostarczoną przez poszkodowanego.                                                                                                                                                                                                                                                   Dużą wątpliwość możne budzić sam ból. Czy sam ból może być uznany jako uraz ?                                                                                                                                                                                            Dostępnymi środkami diagnostycznymi jest w stanie stwierdzić tylko lekarz czy przyczyną bólu jest uraz.

OKOLICZNOŚCI WYPADKU PRZY PRACY:

Uporządkowany opis (organizacji pracy) wszystkich czynności wykonywanych od początku rozpoczęcia pracy do momentu zaistnienia zdarzenia, określenie miejsca wypadku, opis czynników zagrożeń mogących przyczynić się do zdarzenia.                                                                                                        W zależności od złożoności wykonywanych czynności, obsługi maszyn przez poszkodowanego może zajść konieczność opisu czynności przez poszkodowanego lub innych pracowników w poprzednich zmianach roboczych. Konieczność taka zachodzi wówczas gdy do wypadku doszło np. podczas obsługi niekompletnej lub niesprawnej maszyny. Czynność ta pozwoli udzielić odpowiedź na pytanie czy został zauważony problem?, kiedy został zauważony problem? Otrzymana odpowiedź na te pytania da nam źródło cennych informacji niezbędnych do dalszych ustaleń. Należy ująć czynności poszkodowanego po wypadku co zrobił ze stanowiskiem pracy poszkodowany, kto udzielił pomocy itp.

Opisać należy również:

  • warunki środowiska pracy takie jak oświetlenie, hałas, zapylenie, temperaturę, wilgotność itd.
  •  kwalifikacje zawodowe, szkolenia, badania lekarskie, staż pracy,
  • stosowanie środków ochronnych, zbiorowych, indywidualnych stan maszyn, narzędzi,
  • ergonomię stanowiska pracy np. wolną przestrzeń wokół obsługiwanego stanowiska, drogi     komunikacyjne, wysokość, szerokość blatu roboczego, widoczność sygnalizacji ostrzegawczej,
  • zachowań innych pracowników mogących przyczynić się do zaistnienia  wypadku np. kierowców, pieszych, hakowych, operatorów.

Wyczerpujący opis okoliczności wypadku będzie gwarantem ułatwienia stwierdzenia sytuacji, która przyczyniła się do jego zaistnienia np.: ,,pracownik biurowy szedł, szedł i upadł doznając urazu nogi”.            Taki opis nic nie wnosi i nie ustalimy przyczyny, okoliczności wypadku przy pracy.

Należy pamiętać, że dokonanie ustalenia okoliczności wypadku stanowi podstawę do prawnej kwalifikacji wypadku przy pracy, ustalenia jego przyczyn, stwierdzenia przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie pracy oraz sformułowanie wniosków i zaleceń profilaktycznych kierowanych do pracodawcy, które odgrywają istotną rolę w ochronie życia i zdrowia pracowników, ponieważ posłużą one w przyszłości do zapobiegania wypadkom przy pracy.

 

PRZYCZYNY WYPADKU PRZY PRACY:

Celem ustalenia przyczyn wypadku przy pracy jest ujawnienie faktów mających wpływ na wypadek czyli należy uznać, że są to wszelkie braki, które pośrednio przyczyniły się do powstania wypadku i są związane z czynnikami materialnymi- przyczynami- technicznymi, ogólną organizacją pracy- przyczyny organizacyjne, pracownikiem (w tym jego zachowaniem)- przyczyny ludzkie.                                    Przyczyny to nic innego jak następujące zdarzenia po sobie, które muszą być dokładnie nazwane i określone.

Podczas prowadzenia postępowania w pierwszej kolejności wskazane jest dokonać analizy przyczyn technicznych, następnie organizacyjnych na koniec ustalamy przyczyny, których źródłem może być zachowanie człowieka. Istotne jest powiązanie określeń pomiędzy grupami przyczyn.

Przykład: 

Pracownik administracji idąc po mokrej podłodze holu wyłożonego płytkami kamiennymi poślizgnął się w następstwie czego doznał złamania nadgarstka dłoni lewej.

Przedstawiony przykład nie jest badaniem uniwersalnym, w którym należało by uwzględnić: instrukcje, szkolenia, ustalenia czy był to pierwszy taki wypadek, osoby odpowiedzialne za nadzór jak również osoby odpowiedzialne za utrzymanie dróg w należytym porządku, ubytki, właściwe obuwie, oświetlenie, sposób poruszania się

Schemat analizy poślizgnięcia się:

 

  •  pozostawienie mokrej podłogi- przyczyna pośrednia- organizacyjna
  •    tolerowanie przez nadzór pozostawienie mokrej podłogi i dopuszczenie do poruszania się po niej pracowników- przyczyna – pośrednia organizacyjna
  •  wejście pracownika na mokrą podłogę i niezachowanie ostrożności- przyczyna pośrednia – ludzka
  • poślizgnięcie i upadek pracownika- przyczyna bezpośrednia będąca wydarzeniem 
  • uraz

19 komentarzy

  1. Robert pisze:

    Jak uzyskać odszkodowanie za wypadek przy pracy.

    • Sławek pisze:

      Potrzebny jest protokół powypadkowy. Nie ma protokołu powypadkowego nie ma odszkodowania. W ustawowym terminie (14 dni) powołany zespół powypadkowy ma obowiązek ustalić przyczyny i okoliczności wypadku przy pracy oraz zapoznać i przekazać protokół poszkodowanemu w wypadku przy pracy. Zawartość protokołu będzie miała wpływ na to czy poszkodowany otrzyma odszkodowanie od ZUS-u i odszkodowanie od ubezpieczyciela pracodawcy. Dla uzyskania świadczenia od ZUS istotne jest aby protokół powypadkowy zawierał potwierdzenie, że zdarzenie spełnia definicje wypadku przy pracy czyli że zdarzenie było nagłe i w związku z pracą. Zwrócić należy uwagę na ust. 4. protokołu, który nie może zawierać sprzeczności, niejasności. Istotnym elementem protokołu jest ust.5. pkt.3. wskazanie naruszenia przepisów przez pracownika- zapis o naruszeniu jakichkolwiek przepisów przez pracownika spowoduje odmowę wypłacenia odszkodowania przez ZUS

    • Robert pisze:

      Proszę mi wytłumaczyć jeżeli nie mam protokołu i czy ja nie wyjdę na idiotę zadając takie pytania…

  2. Wiktor pisze:

    Proszę o informację, w których aktach prawnych są uzupełnienia definicji wypadku przy pracy?

  3. Poszkodowany pisze:

    Witam,
    Mam taka prośbę, wypadek w pracy poślizgniecie się na parkingu w zimę na śniegu, podczas odbioru zamówionych materiałów do pracy. Na wskutek poślizgnięcia doznałem urazu stawu skokowego, byłem w szpitalu i został mi założony gips. Protokół już mam został zakwalifikowany jako wypadek przy pracy. Jednak mam zastrzeżenia co do przyczyn pośrednich jakie zostały wpisane tzn. brak dostatecznej koncentracji podczas chodzenia po powierzchni parkingu podczas opadów śniegu oraz zbytnio pośpiech. Mając takie przyczyny wpisane, mogę mieć odmowę w odzyskaniu odszkodowania w ubezpieczeniu grupowym oraz w ZUS ? Będę wdzięczny za pomoc

  4. turko pisze:

    Witam
    Przyczyna może taka być. To jest wskazówka dla pracodawcy aby wdrożył takie zabezpieczenia lub rozwiązania aby tego rodzaju wypadek się nie powtórzył. Lecz pragnął bym zwrócić uwagę na punkt 5 kolejnej strony z zapisem ,,stwierdzono, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika…….” , ponieważ zapis pod tym punktem decyduje o otrzymaniu odszkodowania. Ten punkt powinien najbardziej interesować poszkodowanego.
    Określenie ,,dostateczna koncentracja” jest pojęciem mało zrozumiałym i nie wiadomo na czym ona ma polegać i nie wiadomo co autor miał na myśli. Moim zdaniem nie jest podstawą do nie wypłacenia odszkodowania, aczkolwiek można to zinterpretować jako gwałtowne przenoszenie ciężaru ciała z jednej nogi na drugą ale przyczyna jest dobra czyli nie mogę się dopatrzeć aby pan świadomie rażąco naruszył przepisy- jak już to jakie ? ZUS wypłaca odszkodowanie za trwały uszczerbek na zdrowiu. Proszę się nie martwić i jak najszybciej wracać do zdrowia. Odszkodowanie będzie.

  5. Jacek pisze:

    Hej
    Szedł szedł i upadł a przyczyna szybko szedł tylko teraz będzie ścigała firma z prywatnego odszkodowania pracodawcę bo nie odśnieżył parkingu i dopuścił do pracy na odśnieżonym parkingu. Pracownik nie może szybko chodzić jak jest wypadek jak nie ma to musi biegać.

    • MIKI pisze:

      Tak widziałem taki protokół ale odszkodowanie pracownik dostał, dobre szedł, szedł i upadał a przyczyna nieszczęśliwy wypadek 😉

  6. Halina pisze:

    Witam znalazłam się teraz w niekomfortowej sytuacji uległam wypadkowi w pracy, wypadek chciałam zgłosić ale nie było komu bo pracowałam sama po powrocie ze zwolnienia lekarskiego wysłano mnie do lekarza medycyny pracy, który nie chce mnie dopuścić do pracy ze względu na wypadek a pracodawca chce mnie zwolnić co mam zrobić. Proszę o szybką podpowiedź.

    • turko pisze:

      Dzień Dobry
      W takiej sytuacji należy złożyć zawiadomienie o wypadku przy pracy w formie pisemnej za potwierdzeniem. Pragnę zwrócić uwagę, że na wypadki przy pracy nie ma przedawnienia. Natomiast problem z przeciwwskazaniami do wykonywania pracy jest problemem ogólnospołecznym i pracodawca może rozwiązać umowę o pracę lub przenieść na inne stanowisko jeżeli ma taką możliwość.
      Pozdrawiam.

  7. Andrzej pisze:

    Jaki jest termin na napisanie protokołu powypadkowego. Andrzej.

  8. Kasia pisze:

    Jeśli w protokole jest napisane że pracownik nie zachował należytej ostrożności nie trzymał się poręczy poślizgnięcie na schodach zerwane ścięgno to czy zwolnienie płatne 100% i czy należy się odszkodowanie.

    • turko pisze:

      WITAM
      Jeżeli zdarzenie takie pracodawca uznał za wypadek przy pracy – zapis w pkt. 5 prot. ,,stwierdzono, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego……” nie stwierdzono lub istnieje podobny zapis na „nie” to dalej o odszkodowaniu jak i wysokości odszkodowania decyduje Lekarz orzecznik Z.U.S. To wówczas wypłacone będzie pełne świadczenie lekarskie z tytułu niezdolności do pracy. Natomiast zapis ” nie zachował ostrożności ” figuruje tylko w pkt. 4 i nie jest rozwinięty o informacje na czym ta nieostrożność polegała to nic nie znaczy, ponieważ definicja takiego zapisu jest znana tylko dla jego autora. Jeżeli tą informację pani wyczytała w pkt. 5 to powinna ona być rozwinięta o podstawy, z których ma wynikać, że na schodach pani musi zachować cytowaną ostrożności a w szczególności trzymać się poręczy. Ponadto pragnę zwrócić uwagę, że na schodach nie ma z dwóch stron schodów poręczy.
      W takim przypadku nic się nie należy z tytułu takiego zdarzenia, ponieważ nie zostało ono uznane za wypadek przy pracy- pkt. 7 protokołu.
      Życzę dużo zdrowia i szybkiego powrotu do pracy.

  9. fach-man pisze:

    Kluczowy zapis decydujący o odszkodowaniu jest w pkt. 7 protokołu, trzeba tylko czytać a i można też zapytać bhpowca (czynię) lub szefa. Ten punkt powinien być zawsze w zainteresowaniu poszkodowanego a nie zadawanie pytań nie mających z niczym związku.

  10. Karolina pisze:

    Dzień dobry, doszło do wypadku lecz brak dokumentacji medycznej urazu. Jak ten problem rozstrzygnąć. Czy Sąd bez dokumentacji medycznej może orzec że powstały uraz jest urazem, gdyż pozostałe znamiona wypadku przy pracy posiada zdarzenie.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *